Friday, December 11, 2009

Роджерс Карл Ренсон - Carl Rogers / 1902- 1987/

Өнөөдөр К.Роджерсийг 20-р зууны гарамгай сэтгэл судлаачдын нэг гэж хууль ёсоор баталсан.Ф.Перц, Ш.Бномп К,Хорни Э.Фромм зэрэг алдартай сэтгэл судлаачид түүний нэрийг дурсдаг. Роджерсийн гэр бүл 6 хүүхэдтэ байсан К.Роджерс 1902 оны 1 сарын 8 нд айлын 4дэх хүүхэд болж төрсөн. К.Роджерс багадаа маш ичимхий мөн аймхай хүүхэд байсан. Түүний эцэг нь аялалд их явдаг байсан учраас Роджерс чухамхүү ээж нь түүнийг эрхлүүлснээр томх нөлөө үзүүлсэн. Роджерс дуртай номоо уншиж байнга завгүй ажилладаг байсан. Түүний эцэг эх шашны гүнзгий шүтлэгэтэй хүмүүс байсан ба түүнийг уран зохиолын ном уншихад нь хоосон цагийн гарз хийлээ гэж сайшаадаггүй быайсан. Тэрээр анх 7 настайдаа сургуульд орсон. Тэрээр авъастай авхаалжтай байсан төдийгүй уншсан ном нь түүнд маш их нөлөө үзүүлсдэг байсан. Тиймээс түүнийг шууд 2-р ангид нь суралцуулсан. Энэ сургуульдаа тэрээр өөрийн ирээдүйн эхнэр болох Хелем Эмиоттой танилцсан. Карл өөрийгөө хүлээн зөвшөөрч өвөөгөө урьж уулзаад анхны шийдвэрээ гаргасан. Тэр 15 настайдаа гэрлэсэн.Роджерсийн бага нас Фермид өнгөрсөн. Хөдөөгийн аж ахуйг хөдөлмөр түүнийг ертөнцийг үзэх үзэлд асар их нөлөө үзүүлсэн. Роджерс зорилгоо биелүүлэхийн тулд колледжид элсэн орсон. 2 жилийн дараа түүний санаа хувирсан. Тэрээр боловсролдоо оюун ухааны замыг сонгох шийдвэр гаргасан. Энэ нь улам бүр нөлөөлж байсан.

Тэрээр шинэ гэрлэгсдийн нийтийн байранд амьдарч байсан. Түүний том хүү нь Хрисстийн холбооны идэвхтэн байсан. Карлын Хрисстийн үзэл санааны чиглэл нь бие хүн үүсэн тогтох явдал байсныг хүлээн зөвшөөрсөн. Хятадад болсон Олон Улсын Хрисстийн их хуралд тэрээр оролцохдоо эцэг эхээ шашинд ямар их итгэдэг болох нпь Карлын шашныг үзэх үзэлд чухал нөлөө үзүүлсэн. Хурал тарсны дараа эцэг эхээ сууж байгааг олж харсан ба тэрээр хэзээ тусгаар тогтносон хүн болон суурьшихаа асуусан. Цаашид Роджерс өөрийн боловсролдоо теологийн семинараар үргэлжлүүлсэн. Өмнө зүгрүү богино аялалд явсны дараа түүний шашныг үзэх хандлага нилээд өөрчлөгдсөн. Тэрээр өөрийн амьдралыг хүмүүст туслах оюун ухаанд түшиг тулгуур гачигдал мөн сүмийн гаднах байд хүрэх зэргийг түүнийг тооцон үзсэн. Тэрээр сэтгэл судлалд дур татах том шинжийг бий болгосон. Роджерс сэтгэл судлалын ажлаараа маш завгүй ажилладаг. Тэрээр магадгүй өөрийн гэсэн амьдралтай болохийн тулд хүмүүсийн эсэн мэнд амьдрахад тусалдаг байсан. Роджерс нь Висконскийн их сургуулийн сэтгэл судлалын эчнээ курсэд суралцахаар явсан ба Колумбын их сургуулийн сурган хүмүүжүүлэхийн колледжийг үүсгэн байгуулсан. Тэгээд цааш үйл ажиллагааг нь үргэлжлүүлсэн. Их сургуулиа төгссөний дараа Карл Рочестер Нью—Йоркийн муж эмнэлгийн сэтгэл судлалын төвд багачуудад туслагчаар ажиллах болсон.Тэрээр 12 жил ажилласан. Роджерс сэтгэл судлалын сургуулиас шалгарсан анхны хүн ба түүнтэй бусад хүмүүс нийлдэггүй байсан боловч заримдаа тэр өөрийн өвчтөнд өөрийн буюу хувийн ажлын аргаараа туршилт хийж онол боловсруулсан. Сэтгэцийг албан ёсоор хүлээн авахад тэр нь өөр хоорондоо ондоо уламжлалд ойртсон ба эцэстээ дотрын эмнэлэгт төвийг тохируулах түнш гэдэг нэр өгсөн. Өвчтөний сэтгэцийн өвчнийг судлах ажил нь дараагийн ажил байсан.

Роджерс өөрийн сэтгэл судлалын ажлын “ түнш ” гэсэн нэр томъёог санаачилсан. Бас үгээр амаргүй тоглодюог байсан. Сэтгэцийн байгууламж нэр томъёог өөрчилж глобальд дахин эргэж ирсэн. Ямар өвчтөн бэ? энэ нь том хүн байх ёстой . Хий судлалд мэргэжлийн тусламж гачигдаж түнш биш хэрэгцээт асуудлыг авч үздэг. Ямар хүн харагдаж байна, өөрөө өөрийнхөө ач тусаар гачигдлаас хөдөлмөрлөн ангижирч сэтгэл судлалын тусламжийг байх ёстой гэж эрхэмлэсэн. Карлын сэтгэл судлалын зорилго нь хүний тоо хэмжээг унших түүний асуудлыг хамгийн багаар зөвшөөрсөн. Эмч тэр этгээдэд заавар өгнө гэсэн. Роджерсийн дэвшүүлсэн онол — энэ бол бодьгалийн авъяас маш нарийн төвөгтэй учраас бодит тоогоос чөлөөлөхөд бэлэн мэргэшээгүй бие хүн байдаг. Түүний санаа нь хэдий ч хүнийг ойлгож байдаг харин амьдрахад амьдралын хүчин зүйл нь тэдгээрийг дийлдэг учир өөрийн амьдралыг өөрчлөхөд тогтсон тодорхойлолт хэрэгтэй . Бие хүний талаарх гол чухал үндэс болох гол шинж нь сувъект нь орчин тойрныхоо дунд үйл ажиллагаа явуулдаг. “ урьд өмнө нийгмийн үр дүн гэдэг “ .Сэтгэцийн системийн дүр зургийг боловсруулахад уриалан дууны харшлыг зайлуулахаар бодитой туршилт буюу “ би” гол санааг мөн бие биедээ тус болоход зохистой байдалд хүргэдэг. Тэр юуг итгэмжлэхээ түнштэйгээ ярихаа багасгаж үнэн зүрхний харьцааг үзүүлэх эцэст нь механизмийг бүрэн гүйцэд устгах бие хүний бодит байдлыг халхалдаг. Энэ нь түнш хэлбэрийнх хүртэл “ Локус доторх үнэлэлт “ өөрийн өмчийн хувиралд ухамсартай суурь болдог. “ Би “ гол санаа нь амьдралын туршлагын бодит байдалд зохицуулдаг. 1939 онд Рочерестэд ажиллаж байхдаа бичсэн нэг юм нь “ Эмнэлгийг айлын хөдөлмөрчин хүүхэд” үүнийг Огай их сургуулийн профессор дурьтгалаа болгож үүнийхээ эсрэг хаяглахыг зөвшөөрсөн.

Хожим нь тэр “ Консультировний сэтгэл судлал “—д сэтгэцийн агуулгыг маш тодорхой харуулсан. 1945 онд Роджерс Чикакогийн их сургуульд хувийн зөвлөлийн үндэс суурийн төвийг бий болгосон. Түүний ажил Карл Роджерс шалтгаандаа том том хүмүүстэй харилцах боломж асуудлын талаар тусламж аван хэд хэдэн нэрсийн жагсаалт гарган амьдралын туршлагыг нарийвчлан судалсан.1975 онд Роджерсийн ажлын төвд захирлын тушаал ирсэн байна. 1951 онд тэрээр “ Өвчтөний тусгал “ энэ номондоо өөрийн зарчмыг бүрэн дүүрэн нийтэлсэн байдаг. Түүний энэ ном маш их шүүмжлэлтэй учирсан. Биесийн тусгал нь сэтгэцийн аргуудтай албан ёсны харгадсан нь түүнийг дагахад хүргэсэн.

Роджерс бичихдээ асуудал гэж юу вэ? Хүн анх ярилцахыг хүсдэг. Тэр зайлшгүй асуудлаа хожим бие биедээ хувиргах асуудлын 10 эгнээг бөайд илүү болгосноор тэр нь сэтгэцэд үзэгддэг. Харин бодит байдалд олон дүрийг бий болгож бие хүний асуудлыг үүсгэн өөрийн глобальд анхны асуултад “ Би хэнд хэрэгтэй вэ? “ . “Би контактанд орсон одоо өөрөө “ Би “ мөн үү?” “ Би өөрөө хэрхэн яаж болох вэ? “ гэж бичсэн байна.

Роджерсийн үгээр бол “ Бай нь хүн хүссэндээ хүрэхэд чухал хэрэгтэй. Ингэснээр боть бүрэлдэж өөрийн талаар өгүүлэл бичдэг “ гэжээ. Тэрээр бичихдээ түүнийг бүрэлдүүлэн байгуулах түнштэйгээ хэрхэн харьцах тэр бүгдийг аюулгүй дөлгөөн

Байдлаар өөрөө мэдрэх хэрэгтэй гэсэн. Хүн өөрийн эрх чөлөөнд аажмаар тодрохийн тулд түүнийг ашигладаг. Тэр бараг бүх амьдралдаа төмөрлөг хэвийг эвдэж заншсан ба чухал байдалд тэмүүлдэг. Түүний үнэнч мөн чанарыг тодорхойлдог. Өөрийн оршил нь хоосноор илэрч энэ бүх нь реакцитай байдаг. Түүний организмын үнэн байдлыг мэдрэхүйн талаас нь авч үзсэн. Роджерсийн ном нь “ Бие хүний үүсэл “—иин тухай юм. Хамт ажиллагсадын сөрөгөөр хандах нь нийгмийн сонирхолд анхаарал татсан боловч зохиогчийн шагнал багагүй нөлөөлсөн .

Зохиогчийн шагнал хүтсэн нь хамт олныг сөрөгөөр хандахад багагүй нөлөөлсөн. Түүний үзэл санааг бүр мөсөн албан ёсоор олж авсан. 1963 онд түний үйл ажиллагаатай холбоотой бие хүнийг судалсан. 1987 онд Роджерс нас нөгчсөн ба К.Роджерс 16 ном 200 өгүүлэл бичсэн.

No comments:

Post a Comment